Zagadnienia progów drzwiowych
Zagadnienia progów drzwiowych

Progi  są ważnym elementem każdych drzwi, gdyż w znacznym stopniu wpływają na ich szczelność oraz funkcjonalność.  Jest to szczególnie istotne w odniesieniu do drzwi wejściowych do budynków lub pomieszczeń mieszkalnych, przy których jest wymagana skuteczna izolacja termiczna oraz zabezpieczenie przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Producenci oferują wiele typów progów drzwiowych różniących się wymiarami, konstrukcją, lub materiałem, z którego są wykonane.

ZAGADNIENIA OGÓLNE

Wchodzący w skład drzwi próg, szczególnie  drzwi wejściowych do budynków oraz mieszkań i innych pomieszczeń mieszkalnych, w dużej mierze decyduje  o ich funkcjonalności i estetyce. Właściwie dobrany oraz dobrze zamontowany  eliminuje możliwość powstawania mostków cieplnych w obrębie posadzki i skutecznie izoluje termicznie dolną część drzwi. Przyczynia się  to np. do rezygnacji z konieczności dodatkowego ogrzewania przedsionka, przedpokoju itp. Ponadto progi mają wpływ na poziom izolacyjności akustycznej drzwi oraz przenikania kurzu, wiatru i deszczu, a nawet ognia i dymu. Przykładowy próg drzwiowy, zainstalowany w drzwiach drewnianych, został przedstawiony na fot. 1.

Jak już powyżej wspomniano, na rynku budowlanym są oferowane progi drzwiowe o różnej konstrukcji i wymiarach, wykonane z różnorakich materiałów, jak drewno, stopy aluminium, tworzywo sztuczne i blacha stalowa lub ich połączeniu, jak np. aluminium z tworzywem. Oprócz klasycznych progów mocowanych do posadzki, występują progi/uszczelki opadające zwane także listwami uszczelniającymi,  stosowanymi głównie w drzwiach bezprogowych.

Producenci drzwi proponują wyroby o coraz lepszych parametrach z zakresu termoizolacyjności oraz szczelności. Jednak ich spełnienie jest również zależne od zastosowania, a co ważniejsze, od zrealizowania prawidłowej technologii montażu. Coraz szerzej wdrażana jest technika tzw. „ciepłego montażu” ościeżnic, natomiast jej zastosowanie w odniesieniu do progów jest wciąż mało popularne. Podkreślić należy, iż zainstalowanie progu drzwiowego w powyżej wymieniony sposób znacząco przyczynia się do zatrzymania ciepła w przedsionku lub przedpokoju Ponadto „ciepły montaż” progu można przeprowadzić podczas wstawiania drzwi w nowobudowanym obiekcie, jak i podczas remontu lub modernizacji.

WYMAGANIA

Wchodzące w skład drzwi progi powinny spełniać wymagania wynikające z przepisów techniczno-budowlanych, z których w Polsce najistotniejsze jest rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami). Do tych elementów drzwi bezpośrednio odnosi się § 62 ust. 3, w którym stwierdza się:

„W drzwiach, o których mowa w ust. 1 (wejściowe do budynków i ogólnodostępnych pomieszczeń użytkowych), oraz w drzwiach do mieszkań i pomieszczeń mieszkalnych w budynkach zamieszkania zbiorowego wysokość progów nie może przekraczać 0,02 m.”

Można przyjąć, że wymaganie to  wymusiło konieczność stosowania tzw. niskich progów, których wysokość nie przekracza 20 mm. Wysokie, sięgające kilkudziesięciu milimetrów progi były często stosowane np. w drzwiach balkonowych, co było podyktowane szczelnością, antywłamaniowością, koniecznością zainstalowania w nich uszczelek i zaczepów. Opracowano więc nowe rozwiązania niskich progów o wysokości nie większej niż 20 mm, a przykładowy wyrób typu Win-Step, stosowany w drzwiach balkonowych firmy Oknoplast pokazano na fot. 2.

Dodać jeszcze można, że problematyka progów drzwiowych ujęta jest także w § 75 ust. 3. ww. rozporządzenia. Stwierdza się w nim, iż drzwi do pomieszczenia przeznaczonego na stały pobyt ludzi oraz do pomieszczenia kuchennego, a także drzwi wewnętrzne w budynku użyteczności publicznej, nie powinny mieć progów.

PRZEGLĄD ROZWIĄZAŃ KONSTRUKCYJNYCH

PROGI DREWNIANE

W drzwiach z ościeżnicą drewnianą najczęściej stosowane są progi również drewniane, wykonywane najczęściej z dębu, buku lub jesionu. Zaleca się, aby w drzwiach zewnętrznych instalować progi wyposażone w uszczelkę, oraz wykonane z tzw. felcem, co umożliwia zamaskowanie połączenia między wylewkami, płytkami czy panelami. Progi powinny być wykonywane z drewna litego (bez mikrowczepów), odpowiednio  wyselekcjonowanego i sezonowanego oraz mieć oszlifowaną gładką powierzchnię. Zazwyczaj wyroby te oferowane są w szerokościach od 60 mm do 250 mm oraz wysokościach od 20 mm do 40 mm. Przykładowe progi drewniane, wytwarzane przez Zakład Stolarski – Szczepan Książek, przedstawiono na fot. 3 i 4.

PROGI TWORZYWOWE

Do drzwi wejściowych wykonywanych z kształtowników (profili) tworzywowych, proponowane są z zasady progi wykonywane także z tworzyw sztucznych. Przykładowo firma Häfele oferuje   do  drzwi zewnętrznych progi Gutmann z serii Weser 20 TI, przeznaczone m.in. do budynków bez barier architektonicznych. Wyroby te są wykonane z tworzywa sztucznego bez dodatku PVC i występują w trzech wysokościach: 65 mm, 75 mm oraz 95 mm. Możliwe jest także zastosowanie dodatkowych akcesoriów w postaci nakładki na próg, profilu wyrównującego pod ościeżnicę, łącznika montażowego lub termicznego poszerzenia progu z polistyrolu o trzech wysokościach: 30 mm, 50 mm i 100 mm. Wymieniony powyżej próg zaprezentowano na fot. 5.

PROGI ALUMINIOWO-TWORZYWOWE

Rozwiązaniem pozwalającym na uniknięcie efektu przemarzania progu jest zastosowanie konstrukcji aluminiowo-tworzywowej. W jej skład wchodzą kształtowniki aluminiowe, odporne na ścieranie i stabilizujące konstrukcję , instalowane na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia oraz łączące je elementy wykonane z tworzywa sztucznego, eliminujące możliwość powstania mostków cieplnych. Występują dwa podstawowe rodzaje tego typu progów – do drzwi otwieranych do wewnątrz pomieszczenia oraz do drzwi otwieranych na zewnątrz.  Wyroby takie marki Gutman oferuje firma CDM, a przykładowy próg aluminiowo-tworzywowy pokazano na fot. 6.

PROGI ALUMINIOWE

W drzwiach wewnątrzlokalowych, gdzie parametry izolacyjności cieplnej nie stanowią istotnego problemu, instalowane są progi wykonane w całości ze stopów aluminium. W miejscu styku z dolną częścią skrzydła jest usytuowana uszczelka, poprawiająca właściwości akustyczne oraz zapobiegająca możliwości przenikania kurzu itp. Progi aluminiowe, które proponuje m.in. firma Domidor , mają wysokość  nie przekraczającą wymaganych przepisami 20 mm, szerokość wynosi 100 mm, natomiast podstawowa długość to 900 mm. Przykładowe rozwiązanie progu wymienionego wytwórcy przedstawia fot. 7.

PROGI STALOWE

Drzwi zewnętrzne z ościeżnicą stalową są zazwyczaj wyposażone w progi wykonane z blachy ze stali nierdzewnej. Jako przykład można podać progi drzwiowe firmy Loxa o wysokości 19 mm, szerokości 78 mm, oraz długości  800 mm lub 900 mm, cechujące się dużą wytrzymałością. Progi są wyposażone w uszczelkę, zapewniającą izolację cieplną powyżej poziomu posadzki. Omawiany wyrób zaprezentowano na fot. 8.

PROGI OPADAJĄCE

Do uszczelniania szczeliny pomiędzy dolną krawędzią skrzydła a posadzką w  bezprogowych drzwiach rozwieranych, przesuwnych lub składanych stosuje się progi opadające, zwane także uszczelkami opadającymi lub listwami uszczelniającymi. Wyroby te również często występują w konstrukcjach drzwi o deklarowanej klasie odporności ogniowej i dymoszczelności oraz w drzwiach całoszklanych. Progi opadające montuje się wewnątrz lub na zewnątrz  skrzydła drzwiowego. Podstawowym ich elementem jest ruchoma część z uszczelką, która opada w momencie domykania skrzydła drzwiowego, oraz unosi się z chwilą jego otwarcia. Opadanie uszczelki następuje automatycznie w momencie zamknięcia drzwi dzięki tzw. aktywatorom/wyzwalaczom, które po wciśnięciu przez ościeżnicę, uruchamiają mechanizm opadania, co pokazuje rys. 1.

Zgodnie z powyżej podanym już stwierdzeniem, konstrukcje drzwi dymoszczelnych często zawierają progi opadające, cechujące się stosowną dymoszczelnością. Jednym z producentów takich wyrobów jest firma Halspan, oferująca m.in. próg pokazany na fot. 9. Charakteryzuje się on uszczelką z trzema płetwami, które oprócz dymoszczelności zapewniają podwyższoną izolacyjność akustyczną. Wysokość opadania progu wynosi maksymalnie 13 mm, a występuje w długościach od 335 mm do 1235 mm.

Progi opadające instalowane na zewnątrz są szczególnie zalecane do drzwi ze skrzydłami całoszklanymi. Montaż, z zasady od strony wewnętrznej pomieszczenia, jest realizowany przy pomocy obustronnych taśm klejących lub specjalnych klejów. Mogą być stosowane do skrzydeł szklanych o dowolnej grubości i zapewniają opuszczenie uszczelki do 20 mm. Producentem szerokiego asortymentu progów opadających do drzwi szklanych jest firma Planet, a przykładowy wyrób przedstawiono na fot. 10.

Również w drzwiach wykonywanych z kształtowników stalowych m.in. przez firmę Hörmann są stosowane progi opadające. Wymieniony producent instaluje w swoich drzwiach progi firmy Athmer, a jeden z takich wyrobów jest przedstawiony na fot. 11. Charakteryzują się one jednostronnym lub dwustronnym mechanizmem opadania silikonowej uszczelki i wysoką izolacyjnością akustyczną.

PROGI OGRZEWANE

W specyficznych wyrobach otworowych, jakimi są drzwi mroźnicze stosowane w budynkach chłodni z temperaturą do – 35 °C, instaluje się progi ogrzewane. Wewnątrz nich są zamontowane grzałki, których działanie zapobiega możliwości przymarznięcia uszczelek, co pozwala na swobodny ruch skrzydła przy panujących  bardzo niskich temperaturach.

TECHNOLOGIA CIEPŁEGO MONTAŻU

Coraz większą popularność uzyskuje tzw. ciepły montaż progu, będący uzupełnieniem niemal standardowo stosowanego już ciepłego montażu ościeżnicy drzwi zewnętrznych. Przedstawione powyżej w niniejszej publikacji typowe progi są w większości montowane na gotowej posadzce, co nie chroni przed przenikaniem zimna pod posadzką i powoduje straty ciepła w tym obszarze, wpływając na zwiększenie kosztów ogrzewania pomieszczeń.

Ciepły montaż progu skutecznie eliminuje mostek cieplny powstający na styku posadzki z ościeżnicą. Istnieją różne rozwiązania techniczne takiego montażu, w tym firmy CAL w postaci Termicznej Osłony Podproża (TOP). Technologia ta (chroniona patentem) wprowadza w kanał wykonany pod progiem drzwi zewnętrznych dodatkowy materiał termoizolacyjny, ułatwiający proces montażu i podnoszący stabilność konstrukcji. Tworzą go tworzywowe poszerzenia wypełnione blokiem z twardego spienionego polistyrenu. Materiał termoizolacyjny sięga poniżej poziomu warstwy betonu znajdującego się pod ociepleniem posadzki, co skutecznie eliminuje mostki cieplne, z zachowaniem pełnej funkcjonalności i bezpieczeństwa drzwi. Całość ocieplenia wymaga jeszcze zainstalowania folii hydroizolacyjnej od strony zewnętrznej, chroniącej przed szkodliwym działaniem wody.

Blok termoizolacyjny powinien mieć długość równą szerokości zewnętrznej drzwi i być podpięty do progu. Następnie należy go umieścić w kanale montażowym na wypoziomowanej i przykręconej do fundamentu belce lub konsoli. Całkowita głębokość montażu TOP wynosi 80 mm od górnej powierzchni posadzki. Po dokładnym ustawieniu, zamocowaniu do ścian i sprawdzeniu działania drzwi, całość TOP, łącznie z progiem, należy przykręcić do podłoża. Tak zamocowany próg jest szczelny i nie przemarza. Materiały zastosowane do produkcji elementów technologii TOP są bardzo wytrzymałe, dzięki czemu nie podlegają   odkształceniu nawet pod wpływem dość dużego ciężaru, jak np. nacisku kół samochodowych przy wjeździe do garażu. Schemat systemu montażu według technologii  TOP pokazano na rys. 2.

 

inż. Zbigniew Czajka

OKNO 2/2018

 

Literatura                                                                                                                      

Rozporządzenie M.I. z dnia 12.04.2002 r.

Materiały informacyjne firm: Oknoplast, Z-d Stolarski – Sz. Książek,

CDM, Loxa, Domidor, Novet, CAL.