Okna dachowe. Jak skutecznie doświetlić poddasze
Okna dachowe. Jak skutecznie doświetlić poddasze

Fot. 1. Velux

Rys. 1.

Rys. 2.

Efekt doświetlania jednym oknem (rys. 1) a efekt doświetlania czterema oknami zespolonymi (rys. 2). Rys. Roto


Rys. 3.

Rys. 4.

Efekt doświetlania jednym oknem (rys. 6) a efekt doświetlania kilkoma oknami mniejszymi rozmieszczonymi w różnych miejscach połaci (rys. 2). Rys. Fakro

Poddasze to urokliwe miejsce o specyficznym, przytulnym klimacie tworzonym przez ukośne powierzchnie. Każde pomieszczenie na poddaszu może być nie tylko urokliwe, ale i w pełni funkcjonalne pod warunkiem, że zapewnimy w nim dobre doświetlenie światłem naturalnym oraz prawidłową wentylację. Światło na poddasze doprowadzają okna pionowe w lukarnie lub ścianie szczytowej, okna typu „wole oczka”, okna dachowe i świetliki. Każde z tych rozwiązań posiada swoje zalety funkcjonalne i estetyczne. Okna dachowe są jednym z najlepszych rozwiązań, gdyż doprowadzają do 50% więcej światła naturalnego niż okna zamontowane pionowo. Posiadają też znaczące zalety montażowe: łatwo dają się wmontować w każde pokrycie dachu bez konieczności zmian w konstrukcji więźby i poszycia.
Różnorodność formatów okien i akcesoriów pozwala dobrać odpowiednie okno do każdego pomieszczenia oraz zrealizować najbardziej wyszukane wizje aranżacji wnętrz.

Okna dachowe (połaciowe), jak sama nazwa wskazuje, wbudowane są w płaszczyznę dachu. Dostępne są w różnych formatach oraz mają wymiary dostosowane do standardowych odstępów krokwi i nachylenia połaci. Stosunkowo łatwo można wbudować je we wszystkich płaskich i profilowanych materiałach pokryciowych dachu, o nachyleniu od 15 do 90 stopni.

Usytuowanie okna

Najważniejszą funkcją okna dachowego jest zapewnienie odpowiedniej ilości światła naturalnego na poddaszu. Okna dachowe, dzięki pochyleniu, dostarczają aż 30-50% więcej światła naturalnego niż zamontowane pionowo w ścianie szczytowej lub lukarnie.

Aby prawidłowo doświetlić poddasze, należy wziąć pod uwagę:
- stosunek powierzchni okna w świetle ościeżnicy do powierzchni podłogi pomieszczenia, który w przypadku pomieszczeń użytkowych powinien wynosić 1:5-1:8, a w pomieszczeniach pomocniczych 1:8-1:12.
- kąt nachylenia dachu – im jest on mniejszy, tym wyższe musi być okno (rys. 5-7)
- lokalizację okna – im wyżej w połaci dachu, tym lepszy efekt doświetlenia
- liczbę okien – więcej światła zapewni kilka mniejszych okien niż jedno duże (rys. 1-4),
- rozmieszczenie okien – korzystniej jest, gdy są rozmieszczone w różnych miejscach dachu niż zgrupowane w jednym miejscu (rys. 3-4).
- montaż obróbek wokółokiennych - dolna szpaleta prostopadle do powierzchni podłogi, górna równolegle.

Na rozkład światła dziennego wpływa wysokość, na jakiej zamontowane zostaną okna. Lepszy efekt doświetlenia poddasza uzyskamy umieszczając okna możliwie najwyżej w połaci dachu, jak również poprzez odpowiedni montaż obróbek wokółokiennych (dolna szpaleta prostopadle do powierzchni podłogi, górna równolegle). Minusem zamontowania okna wysoko w połaci jest utrudnione korzystanie z okna oraz kontakt wzrokowy z otoczeniem, dlatego zaleca się montaż na wysokości 110-140 cm od podłogi, tak aby móc swobodnie użytkować okno.
Wysokość okna połaciowego ustala się w zależności od spadku dachu. Im mniejszy kąt nachylenia dachu, tym większe okno wybieramy. Korzystniejszy, bo bardziej równomierny, rozkład światła uzyskamy dobierając kilka mniejszych okien niż jedno duże. Ponadto, lepiej doświetlą pomieszczenie okna rozmieszczone w różnych miejscach dachu niż zgrupowane w jednym miejscu.

Podwyższona odporność

Okna dachowe są szczególnie narażone na oddziaływanie warunków atmosferycznych, dlatego charakteryzować powinny się podwyższoną odpornością.

Parametry techniczne
Podwyższoną odporność okien dachowych określają takie parametry techniczne, jak:
- współczynnik izolacyjności cieplnej,
- współczynnik izolacyjności akustycznej,
- szczelność na infiltrację powietrza,
- szczelność na wody opadowe.
Współczynnik przenikania ciepła U nie może przekroczyć 2,0 W/m2K (obecnie normą są okna o znaczenie lepszym parametrach ok. 1 W/m2K), zaś izolacyjność akustyczna Rw powinna wynosić 25-30 dB.

Szyba
Okna połaciowe muszą mieć również zwiększoną odporność na obciążenia (np. zalegającego śniegu lub od uderzeń gradu), dlatego ważne jest odpowiednie oszklenie okna. W tym celu używa się szkła hartowanego, o podwyższonej odporności na rozbicie, lub szkło klejone wzmocnione specjalna folią. Tzw. szybę bezpieczną, czyli wzmocnioną folią  szybę wewnętrzną w szybie zespolonej, stosujemy szczególnie w oknach montowanych poniżej 85 cm od podłogi – w przypadku uszkodzenia szkło nie rozkruszy się, pozostanie w ramie okiennej. Szczególny rodzaj zabezpieczenia stanowi szyba antywłamaniowa. W budownictwie enegdooszczędnym i pasywnym stosowane są najnowocześniejsze rozwiązania w „ciepłych” oknach, np. okno FTT Thermo o współczynniku U =0,94 W/m2 K lub okna energooszczędnego Velux  z dwukomorowym pakietem szybowym -65 (o U szyby = 5,5 i U okna = 1 W/m2K), gdzie zastąpiono powszechnie stosowany gaz aron szlachetnym kryptonem, o lepszych właściwościach izolujących.


Rys. 5.

Rys. 6.

Rys. 7.

Prawidłowe doświetlanie poddasza poprzez właściwy dobór wysokości okna do konta nachylenia dachu. Rys. Roto

Kołnierze
Ze względu na położenie okna połaciowego, ważna jest również nieprzepuszczalność wód opadowych i ochrona przed wiatrem. Zapewnić je może prawidłowe wykonanie obróbek wokół okiennych. Na rynku dostępne są kołnierze uszczelniające, umożliwiające szczelne i trwałe połączenie okna z pokryciem dachu: kołnierz uniwersalny – do płaskich i profilowanych pokryć, kołnierz do pokryć profilowanych (np. dachówki, blacha falista), kołnierz do pokryć płaskich (blacha nieprofilowana, gonty bitumiczne, karpiówka, itp.). Zadaniem kołnierza jest odprowadzanie wody deszczowej i śniegu poza okno oraz zabezpieczenie przed wiatrem. Kołnierze standardowo wykonane są z blachy aluminiowej, zabezpieczonej lakierem poliestrowym. Podstawowym kolorem jest kolor popielato – brązowy, który komponuje się z typowymi kolorami pokryć dachowych. Należy właściwie dobrać kołnierz  do rodzaju pokrycia oraz głębokości montażu. Elementami uszczelnienia wiatro- i wodochronnego okien dachowych są folie paroprzepuszczalne, taśmy samoprzylepne do łączenia folii, fartuch ołowiany oraz kliny uszczelniające.

Rama okna
Podwyższoną odporność na czynniki atmosferyczne powinna posiadać również rama okna. Służy temu zastosowanie odpowiedniego materiału na ramy, np.
- drewno sosnowe (klejone warstwowo, impregnowane próżniowo i dwukrotnie lakierowane) z zewnątrz osłonięte profilami z blachy aluminiowej powlekanej poliestrem,
- wielokomorowy profil PVC o podwyższonej odporności udarowej, dodatkowo wzmocniony rdzeniem stalowym,
- pokrywany poliuretanem rdzeń drewniany, o podwyższonej odporności udarowej, także wzmocniony rdzeniem stalowym.

Fot. 2 Automatyczny nawiewnik V40P.Wydajność nawiewnika zwiększa się wraz ze wzrostem różnicy ciśnień wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia, aż do osiągnięcia wartości optymalnej.Przy dalszym wzroście różnicy ciśnień, wielkość kanału przepływu powietrza jest utrzymywana na stałym poziomie. Sprężysta, pneumatyczna przesłona odchyla się zmniejszając powierzchnię przekroju nawiewnika. Ogranicza tym samym ilość przepływającego powietrza, np. przy nagłych podmuchach wiatru oraz w okresie zimowym. Nawiewnik V40P poprzez ciągłą, automatyczną regulację kanału przepływu dostarcza optymalną ilość powietrza do pomieszczenia, dzięki czemu zapewnia zdrowy mikroklimat na poddaszu oraz oszczędność energii cieplnej. Fot. Fakro.

Fot 3 Okno dachowe FTP-V Electro ze zintegrowanym systemem elektrycznym, sterowane za pomocą pilota. Nowe okno FTP-V Electro to okno obrotowe FTP-V fabrycznie wyposażone w urządzenia umożliwiające otwieranie i zamykanie okna oraz sterowanie dodatkami za pomocą pilota. Okno posiada również czujnik deszczu, który w czasie pojawienia się opadów  automatycznie uruchamia funkcję zamykania skrzydła. Cały zintegrowany mechanizm obsługi okna (centralka i siłownik) mieści się pod estetyczną aluminiową blendą zamontowaną w dolnej części ościeżnicy. Fot. Fakro.

 

Problem kondensacji pary
Szczelność okien może powodować problem z prawidłową wentylacją, a w konsekwencji kondensację pary wodnej w pomieszczeniach. Zjawisko to minimalizować może wentylacja poprzez rozszczelnienie okna oraz różnego typu nawiewniki, także automatyczne. Rozszczelnienie (mikrowentylacja) oferowane przez wielu producentów stolarki polegają na zluzowaniu uszczelki między skrzydłem a ościeżnicą okna. To rozwiązanie nie zapewnia niezbędnej ilości powietrza napływowego do prawidłowej wentylacji pomieszczenia, która zgodnie z przepisami budowlanymi przewidywane są w budynkach zamieszkania zbiorowego na poziomie 20 [m3/h] na osobę. Taką ilość powietrza zapewnia stosowanie nawiewników. Przykładowo, klapa wentylacyjna Velux z filtrem zapewnia w zależności od rozmiaru okna napływ ok. 20-30 m3 powietrza do wnętrza pomieszczenia, nawiewnik Fakro V35 zapewnia dopływ powietrza na poziomie 21-38 [m3/h].
Z kolei w przypadku szerszego rozszczelnienia okna (trójstopniowe ryglowanie w konstrukcji klamki, które pozwala na mikrouchylenia) do pomieszczenia wnikać będzie zbyt duża masa powietrza (rzędu 90 [m3/h] przy pierwszym położeniu klamki), co wiąże się z dużymi stratami ciepła zimą oraz nie chroni przed kurzem, owadami, czy nadmierną ilością hałasu. Znacznie skuteczniejszym rozwiązaniem są nawiewniki, które zapewniają stały, regulowany dopływ świeżego powietrza przy zamkniętym oknie. Ich kanałowa budowa ogranicza hałas, a specjalny filtr uniemożliwia dostawanie się owadów czy nieczystości do wnętrza mieszkania. Nawiewnik jest też szczelny na przenikanie wód opadowych. Nawiewniki posiadają ręczne sterownie umożliwiające regulację ilości napływającego powietrza. Dostępne są jednak i nowoczesne rozwiązania sterowane elektronicznie, jak automatyczny nawiewnik V40P firmy Fakro, wprowadzony jako standardowe rozwiązanie w oknach dachowych.

Należy jednak pamiętać, że nawiewniki nie zastępują wentylacji, a pomagają w odprowadzeniu nadmiaru pary wodnej z pomieszczenia umożliwiając stały dopływ świeżego powietrza bez konieczności otwierania okna, co obniża koszty ogrzewania. Wentylacja powinna odbywać się poprzez przewody wentylacyjne. Otwory wentylacyjne powinny znajdować się w takich pomieszczeniach jak kuchnia, łazienka czy wc. Drzwi do tych pomieszczeń powinny mieć w dolnej części otwory o łącznej powierzchni 0,022 [m2], a drzwi do pokoi , w których zamontowane są okna szparę o wysokości ok. 1 [cm] na całej swojej szerokości.
Dodatkowym atutem w walce z kondensacją pary wodnej jest instalacja grzejników bezpośrednio pod oknem, jak również wykonanie szpalety pod oknem w pionie. Montując pod oknem parapet, należy pozostawić szczelinę między parapetem a ścianą.


Fot. 4 Okna dachowe z markizami chroniącymi przed nadmiarem promieni słonecznych. Fot. Velux

Problem przegrzewania poddasza
Okna dachowe zapewniają większy dostęp światła naturalnego, co stanowi ogromną ich zaletę, jednakże latem może powodować nadmierne nagrzewanie poddasza. W celu zabezpieczenia poddasza przed tym problemem stosuje się odpowiednie osłony, które ograniczają dostęp światła  – żaluzje, rolety, markizy i rolety zewnętrzne.
 Takie osłony chronią przed nadmiarem światła, a jednocześnie stanowią wyjątkową dekorację, ze względu na zastosowane materiały, np. rolety wykonane z plisowanych tkanin. Niektóre tkaniny przepuszczają delikatne światło, inne zaciemniają pomieszczenie całkowicie. Popularne żaluzje dostępne są zazwyczaj w szerokiej gamie kolorystycznej. Markizy zewnętrze zapewniają doskonałą redukcję ciepła nawet do 65 %, zaś rolety zewnętrze dodatkowo zabezpieczają okno przed uszkodzeniami.

Rodzaje okien
Na rynku dostępne są różne rodzaje okien połaciowych, o różnym przeznaczeniu, funkcjach i rozmiarach. Najczęściej klasyfikuje się je ze względu na sposób otwierania. Wyróżniamy:
- okna obrotowe i ich odmiana wysokoosiowe (z osią obrotu na ¾ wysokości skrzydła)
- uchylno-obrotowe
- uchylno-klapowe
- uchylno-przesuwne
- okna rozwieralne - włazy dachowe
- nierozwieralne

Największą popularnością cieszą się okna obrotowe i uchylno-obrotowe.


Fot. 5 Wyłaz dachowy – umożliwia bezpieczne wychodzenie na dach. Fot. Roto

Fot. 6 Okno uchylno-obrotowe FPP preSelect, z możliwością zmiany za pomocą specjalnego przycisku funkcji uchylnej na obrotową(np. w celu umycia zewnętrznej strony okna lub założenia markizy). Funkcja uchylna pozwala pozostawi skrzydło w dowolnym położeniu w zakresie 0-35 stopni, natomiast funkcja obrotowa umożliwia obrót okna o 180 stopni. Fot. Fakro.

Fot. 7. Okno kolankowe FLL uchylne - zespolone, poszerza pole widzenia i dostępu światła naturalnego stanowiąc dodatkowo ozdobę poddasza.  Fot. Fakro.

Fot. 8. Okno wysokoosiowe ROTO – posiada oś obrotu umieszczoną powyżej ¾ swojej wysokości, dzięki czemu podczas obrotu „nie wchodzi” do pomieszczenia. Można wyglądać przez nie w pozycji wyprostowanej. Fot. Roto.

Okna obrotowe otwierają się poprzez obrót skrzydła wokół poziomej osi, usytuowanej w połowie wysokości skrzydła lub powyżej niej. Możliwość obrotu o 180 stopni znacznie ułatwia mycie zewnętrznej strony skrzydła. Niektórzy producenci zalecają, aby oś obrotu znajdowała się na wysokości głowy stojącego człowieka, aby w pozycji otwartego okna wyeliminować możliwość uderzenia się w głowę. Oknem obrotowym z osią umieszczoną w ¾ wysokości skrzydła jest okno wysokoosiowe (fot.8). Skrzydło wyniesione ponad połać dachu dzięki zastosowaniu siłowników teleskopowych otwiera się lekko i „nie wchodzi” podczas obrotu do pomieszczenia.

Okna uchylno-obrotowe (fot.6) są bardziej udoskonalonym rozwiązaniem. Mają one podwójny system otwierania – uchylny (otwieranie całego skrzydła na zewnątrz) oraz obrotowy.

Okna uchylno-klapowe, dzięki usytuowaniu osi obrotu w górnej krawędzi ramy, umożliwiają wyglądanie na zewnątrz bez ryzyka uderzenia się. Specjalne siłowniki lub sprężyny uniemożliwiają przypadkowe zamknięcie się okna. Również w tym przypadku najlepiej wbudowywać je tak, aby górna krawędź znajdowała się powyżej wysokości głowy człowieka.

W uchylno-przesuwnych możemy podnieść skrzydło i przesunąć je w bok.
Rozwiązaniem podyktowanym praktycznymi względami są również okna rozwieralne, umożliwiające wychodzenie na dach. Otwierają się na zawiasach, w prawą lub lewą stronę i zwykle posiadają blokadę uniemożliwiającą samoczynne zamknięcie się. Często jest to po prostu wyłaz dachowy (okno wyłazowe – fot. 5) zaprojektowany z myślą o dekarzach i kominiarzach. Rozróżniamy wyłazy przeznaczone do pomieszczeń nieogrzewanych i ogrzewanych. Te drugie charakteryzują się lepszymi parametrami izolacji cieplnej. Mogą być dodatkowo wyposażone w próg z warstwą przeciwpoślizgową, umożliwiający bezpieczne wyjście na dach.

Okna nierozwieralne (nieotwieralne) pełnią zaś rolę świetlików, doprowadzających światło do pomieszczenia.
Ciekawym rozwiązaniem są połączenia kolankowe, stosowane na styku ściany i dachu, szczególnie w przypadku wysokich, pionowych ścian podpierających konstrukcję dachu (ścianki kolankowe).

Okno kolankowe (fot. 7) montuje się pionowo w ściance kolankowej i łączy ze standardowymi oknami w połaci. Łącznik stanowi specjalny kołnierz kolankowy w rozmiarze uzależnionym od wymiaru okna dachowego. Możliwy jest montaż w dachu o nachyleniu od 15 do 55 stopni. Ten wariant zwiększa pole widzenia przez okno oraz poprawia doświetlenie pomieszczenia. Okna kolankowe występują w wersji obrotowej, rozwieralnej i nieotwieralnej. Posiadają zabezpieczenia przed pełnym otwarciem.
Wśród nowości na rynku pojawiają się różne oryginalne rozwiązania, jak np. okno balkon (fot. 9).

Istnieje możliwość różnorodnego komponowania okien, a także zastosowania dodatkowych elementów doświetlających (fot.12), montowanych pod tym samym kątem, co okna połaciowe wbudowane bezpośrednio poniżej lub powyżej. Rozwiązanie to stosuje się np., gdy dach sięga samej podłogi. Elementy doświetlające o nietypowych kształtach, zamontowane ponad oknem połaciowym, nie tylko pełnią funkcję dodatkowego doświetla, ale i mogą stać się oryginalną ozdobą wnętrza.

Fot. 9. Balkon dachowy Velux GDL Cabrio. Dolna cześć okna jest zintegrowana z barierką balkonu, górna cześć to okno uchylno-obrotowe. Odchylając dolną część okna do pionu tworzymy niewielki balkon, górną część możemy uchylić do kąta 45 stopni. Fot. Velux

Fot. 10.  Okno w dachu zasilane słońcem
Elektryczne okno do poddaszy GGL/GGU Solar zasilane jest energią słoneczną. Panel solarny znajduje się na zewnętrznej części aluminiowego oblachowania okna i od wewnątrz jest niewidoczny. W pełni naładowana bateria wystarcza na 300 cykli zamykania i otwierania. Szybkość jej ładowania jak i długość działania zależą od orientacji geograficznej, nachylenia połaci dachu i pogody. Pusta bateria ładuje się około 2 dni. Okno działa w nowoczesnej technologii radiowej io-homecontrol®, dzięki czemu można zamykać i otwierać za pomocą pilota zdalnego sterowania z dowolnego miejsca w domu. Produkt ten pojawi się na rynku w maju, szczególne zastosowanie znajdzie w wykończonych pomieszczeniach, gdzie nie można poprowadzić kabli elektrycznych, a przydatne byłoby elektryczne otwieranie. Okno wyposażono w energooszczędny, bezpieczny pakiet szybowy i wydajną klapę wentylacyjną z filtrem powietrza. Produkt występuje w dwóch standardach wykończenia GGL – drewno sosnowe dwukrotnie lakierowane, GGU – drewno sosnowe klejone warstwowo pokrywane odpornym na wilgoć poliuretanem. Zainstalowane już okno o szerokości nie mniejszej niż 78 cm można wyposażyć w zestaw adaptacyjny z panelem słonecznym. Fot. Velux

Montaż
Zaletą okien połaciowych jest możliwość montażu bez wprowadzania zmian w konstrukcji więźby dachowej. Najlepiej dobrać szerokość okna tak, aby była nieco mniejsza od odległości między krokwiami, gdyż wówczas unikniemy ingerencji w konstrukcję dachu, a także będziemy mogli właściwie ocieplić przestrzeń wokół okna. Większe okna należy montować tak, aby wyciąć ewentualnie fragment tylko jednej krokwi wstawiając tzw. wymian (po konsultacji z projektantem lub konstruktorem). Przecięcie dwóch sąsiednich może znacznie osłabić konstrukcję dachu.

Okna mogą być montowane na krokwiach, na łatach lub na wymianie. Szybko i łatwo można zamontować okno na łatach, szczególnie gdy rozstaw krokwi jest większy niż szerokość okna. Montaż na łatach daje możliwość przesuwania okna w poziomie w czasie montażu, a tym samym lepszego dopasowania miejsca zamontowania okna do profilu pokrycia dachowego. Montaż na krokwiach zalecany jest szczególnie jeżeli projektowane są duże rozmiary okien oraz w dachach już istniejących przy wymianie starych okien na nowe. Wymiany w konstrukcji dachu stosujemy,  gdy szerokość okna jest większa od rozstawu między krokwiami. Belki poziome wymianu należy usytuować w odległości 30 – 50 cm od dolnej i górnej krawędzi okna. Umożliwi to prawidłowe wykonanie wewnętrznych szpalet okna (dolna prostopadle, a górna równolegle do podłogi).

Montaż okna dachowego rozpoczynamy od przygotowania konstrukcji nośnej. Dużym ułatwieniem będzie dostosowanie szerokości okna do rozstawu krokwi dachu. Szerokość okna powinna być mniejsza o ok. 2-5 cm. Wybierając miejsce montażu okna na połaci dachu pamiętać należy, aby dolna krawędź okna od strony wewnętrznej znajdowała się na wysokości minimum 85 cm od podłogi oraz  by od strony połaci zewnętrznej okno było montowane ponad szeregiem całych dachówek (nie należy skracać dachówek pod oknem). Gdy już określimy miejsce, demontujemy w wyznaczonym obszarze warstwy izolacji, pozostawiając minimum po 10 cm luźnej folii z każdej strony. Następnie zdejmujemy dachówki i wycinamy łaty w części dachu, gdzie będziemy montować okno. Gdy rozstaw krokwi jest mniejszy od szerokości okna, musimy wyciąć fragment jednej krokwi i wykonać ramę nośną, tzw. wymian. Długość odcinka krokwi, który musimy wyciąć, obliczamy dodając do wysokości okna grubość górnej i dolnej belki poprzecznej ramy nośnej, dodając do wyniku ok. 15-20 cm.  Obcinamy piłą krokiew, zapewniając tymczasowe podpory krokwi, które na czas montażu ramy zabezpieczą nośność dachu. Długimi gwoździami przybijamy belki poprzeczne do krokwi i unieruchamiamy ramę, przykręcając lub przybijając metalowe kątowniki łączące krokwie z belkami. Szerokość ramy nośnej określamy dodając do szerokości okna wymiary odstępu zalecane przez producenta. Odcięty fragment krokwi może posłużyć jako belka pionowa ramy nośnej. Mocujemy go do belek poprzecznych za pomocą metalowych kątowników. Wystające części łat i deskowania docinamy do wymiarów ramy. Elementy poszycia przybijamy do ramy nośnej. Demontujemy tymczasowe podpory krokwi.
W przypadku wszystkich rodzajów okien dachowych, wstępna faza montażu jest identyczna, jednak uwzględnić należy zawarte w instrukcji zalecenia producenta odnośnie szczegółów technicznych montażu.

Rys. 8. Montaż na łatach

Rys. 9. Montaż na krokwiach

Rys. 10. Montaż na wymianach

Przystępując do montażu ościeżnicy, zdejmujemy - dla ułatwienia pracy - pierwszy rząd dachówek wokół otworu okiennego. Oddzielamy skrzydło okna od ościeżnicy i przykręcamy kątowniki montażowe do ościeżnicy. Samą ościeżnicę wprowadzamy w ramę, poziomujemy, a następnie wkładamy skrzydło dla sprawdzenia szczelin poziomych i pionowych. Dopiero gdy stwierdzimy, że okno jest prawidłowo wypoziomowane, mocujemy kątowniki na stałe do konstrukcji dachowej (ok. 6-8 cm od naroży). Kolejny etap prac to wykonanie izolacji przeciwwilgociowej: mocujemy cztery pasy folii paroprzepuszczalnej zaczynając od dolnego pasa i kierując się ku górze. Na rynku dostępne są gotowe kołnierze paroprzepuszczalne, które mocujemy do ościeżnicy i łat. Następnie zakładamy rynnę odwadniającą w odległości 20-40 cm nad oknem (rynienkę wsuwamy pod folię paroprzepuszczalną). Ostatni etap to montaż kołnierza uszczelniającego. Przed zamontowaniem kołnierza aluminiowego układany jest dolny rząd dachówek. Kołnierz uszczelniający montujemy zaczynając od przykręcenia dolnego elementu kołnierza do dolnej krawędzi ościeżnicy. Gumowym młotkiem formujemy fartuch ołowiany do kształtu pokrycia dachu (jeśli fartuch nie posiada samoprzylepnej warstwy klejącej, fartuch można przykleić klejem montażowym lub silikonem dekarskim). Następnie przykręcamy pozostałe elementy kołnierza uszczelniającego - zachowując kierunek montażu od dołu do góry. Boczne elementy kołnierza mocujemy do łat dachowych za pomocą specjalnych łączników i przybijamy je do zewnętrznej części ościeżnicy. Na koniec przykręcamy do ramy okiennej (wkrętami ze stali nierdzewnej) górny profil kryjący ościeżnicę. Poszczególne części kołnierza muszą w odpowiedni sposób zachodzić na siebie. Na kołnierzu montujemy kliny uszczelniające. Na koniec układamy dachówki wokół okna (wszystkie je należy przykręcić), zostawiając odstęp na odpływ wody i śniegu, po czym mocujemy skrzydło okienne w zawiasach ościeżnicy.

***
Szeroka gama dostępnych na rynku okien połaciowych daje niezliczone możliwości aranżacji wnętrz adaptowanych pomieszczeń. Jednak zarówno na etapie wyboru, jak i montażu okna dachowego należy pamiętać o podstawowych zasadach doboru i montażu okna, mających na celu prawidłowe doświetlenie poddasza (stosunek powierzchni szyby do powierzchni podłogi, zależność wysokości okna od kąta nachylenia połaci, usytuowanie i rozmieszczenie okien, uwzględnienie rozstawu krokwi), a także szczelne i trwałe połączenia okna z dachem (odpowiednie wykonanie szpalet i obróbek wokółokiennych) oraz skuteczną wentylację - przeciwdziałanie kondensacji pary wodnej.